Zawody związane z technologią obróbczą CNC

Jeśli jesteś osobą dokładną i uważną, która łatwo zauważa szczegóły i detale. Interesuje Cię technika i mechanika, masz wyobraźnię przestrzenną i chcesz mieć pracę, w której powstaje fizyczna, konkretna rzecz, która jest realnie przydatna, to może to być praca dla Ciebie.

Operator obrabiarek CNC to osoba, którą cechuje cierpliwość, precyzja oraz skrupulatność. Powinien to być pracownik nastawiony na ciągły rozwój zawodowy, a także poznawanie nowych technologii. Zdobytą wiedzę i umiejętności wykorzystuje podczas obsługi maszyn. Zachętą do pracy w tym zawodzie jest nie tylko wynagrodzenie, ale także ciągłe doskonalenie własnych umiejętności.

Technologia CNC (Computerized Numerical Control) to wykorzystanie komputera do zarządzania procesem wytworzenia elementu o określonym kształcie. W praktyce chodzi o uformowanie określonego, nierzadko skomplikowanego kształtu z dowolnego materiału – m.in z metalu, drewna czy tworzywa sztucznego z wykorzystaniem technologii obróbki ubytkowej tj. toczenie i frezowanie.

Układ sterowania numerycznego to ogromna precyzja oraz możliwość stworzenia nawet bardzo skomplikowanego kształtu, a dzięki temu, że nie ma w nim miejsca na ludzkie błędy, produkt może być seryjny i identyczny. To dlatego pracodawcy coraz częściej inwestują w to rozwiązanie w swoich zakładach i poszukują specjalistów, którzy potrafią programować i obsługiwać maszyny CNC.

Maszynami CNC nazywany szeroką grupę urządzeń służących do obróbki różnorodnych materiałów, których ruchy są sterowane przez komputer. Maszyny te w przeciwieństwie do maszyn tradycyjnych potrafią pracować samodzielnie bez udziału operatora. Konieczne jest jedynie ich zaprogramowanie do wykonywania określonego zadania. Po uruchomieniu programu maszyna samodzielnie realizuje zadaną sekwencję ruchów roboczych. Można zatem powiedzieć, że maszyny CNC to takie roboty stworzone do produkowania różnorodnych części potrzebnych człowiekowi, którego obecność jest jednak niezbędna do monitorowanie procesów, nadzoru nad narzędziami i ich zużyciem oraz jednostkowej kontroli pomiarowej wykonanego detalu

Co ciekawe, zdobycie umiejętności niezbędnych do pracy na stanowisku operatora maszyn CNC nie wymaga długiej drogi kształcenia. Brak doświadczenia zawodowego (tak niezbędnego w tej pracy) można rozwiązać poprzez udział w stażach zawodowych. Firmy zatrudniające operatorów CNC chętnie przyjmują stażystów i przyuczają do pracy. Oferują także płatne praktyki zawodowe, dzięki którym można poznać specyfikę zawodu, a także nabyć umiejętności zawodowe.

Poznanie nowych maszyn i znajomość rysunku technicznego to tylko jedne z elementów składowych rozwoju zawodowego na tym stanowisku. Dlatego też firmy wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pracowników, często finansują im specjalistyczne szkolenia i studia poszerzające ich wiedzę.

Stałe zapotrzebowanie na elementy wytwarzane przez operatorów CNC, w różnych gałęziach przemysłu tj. energetyczny, wydobywczy, chemiczny czy transportowy, gwarantuje stabilność zatrudnienia oraz ciągły rozwój zawodowy – dzisiejszy rynek pracy jest rynkiem specjalistów, a operator maszyn CNC jest właśnie takim zawodem.

Zasadniczym zadaniem jest pełna obsługą obrabiarki, która nie odbywa się to ręcznie, tak jak w przypadku zwykłej tokarki, frezarki lub szlifierki, a za pomocą panelu sterowania.

Operator obrabiarek sterowanych ustawia maszynę, kalibruje ją, prowadzi nadzór nad całym procesem wykonywania przez nią elementów i kontroluje ich jakość wykonania poprzez sprawdzenie gotowego detalu ze wzorem lub rysunkiem technicznym.

Operator CNC to praca z nowymi technologiami, nowinkami, dzięki którym pogłębiamy naszą wiedzę i stajemy się pracownikami przyszłości, równocześnie dając możliwości dalszego awansu, np. na stanowisko technologa CNC.

Ta osoba zajmuje się doborem technologii obróbki, narzędzi i parametrów. Chodzi o to, by przygotować proces w sposób optymalny, który nie doprowadzi do nadmiernego zużycia maszyn oraz narzędzi oraz zoptymalizować cały proces obróbki skrawaniem z użyciem maszyn. Od technologa maszyn CNC wymaga się przeważnie zarówno umiejętności programowania (przynajmniej w określonym zakresie) jak i tego, by potrafił obsługiwać i serwisować maszyny.

I tu dochodzimy do kolejnego stopnia kariery – profesja programisty CNC może być ekscytującą i satysfakcjonującą ścieżką zawodową dla wszystkich tych, którzy lubią tworzyć nowe rzeczy, potrafią rozwiązywać problemy i dbają o szczegóły.

Programista CNC jest specjalistą, który opracowuje i uruchamia programy sterujące maszynami CNC. Jego praca polega na przetworzeniu dokumentacji rysunkowej lub modelu 3D części, która ma być wyprodukowana, na odpowiednią instrukcję dla maszyny umożlwiającą jej wykonanie tej części. Można więc powiedzieć, że zadaniem programisty CNC jest poinstruowanie maszyny jaką sekwencję ruchów musi wykonać, aby w efekcie powstała zaprojektowana część.

Z technicznego punktu widzenia programista jest odpowiedzialny za stworzenie kodu do sterowania maszyną, natomiast operator jest zaangażowany w zadania związane z bezpośrednią obsługą maszyny, takie jak mocowanie narzędzi, mocowanie materiału w uchwycie maszyny, kontrola procesu skrawania itp. W praktyce jednak bardzo często zdarza się, że programista wykonuje również obowiązki operatora. Jest to bardzo dobra praktyka, ponieważ niezwykle trudno jest być dobrym programistą bez bezpośredniego kontaktu z procesem obróbki na maszynie. Osobista weryfikacja programu na maszynie pozwala lepiej zrozumieć cały proces i szybciej osiągnąć jego pożądane parametry.

Czy są jakieś kluczowe umiejętności, aby zostać dobrym programistą CNC? W zasadzie nie ma specjalnych warunków wstępnych poza determinacją kandydata. Jednak aby proces szkolenia przebiegał sprawnie jest pewna grupa umiejętności, które są bardzo przydatne w tym zawodzie i stopień ich opanowania może decydować, na którym z powyżej przywołanych stanowisk kandydat może czuć się najbardziej komfortowo. Do tych przydatnych umiejętności przynależą:

  • znajomość matematyki
  • znajomość geometrii
  • umiejętność czytania rysunków technicznych,
  • znajomość kodu G,
  • znajomość oprogramowania CAD i CAM,
  • znajomość obsługi przyrządów pomiarowych,
  • wiedza na temat technologii obróbki skrawaniem,
  • wiedza na temat narzędzi skrawających.

Niemniej jednak są to elementy, które można odpowiednio wykształcić i zdobyć wraz z kolejnymi etapami kariery i zdobywanego doświadczenia.