Zadaniem szlifierza metali jest obróbka metali przez szlifowanie zewnętrznych oraz wewnętrznych powierzchni walcowych i stożkowych w celu uzyskania pożądanego kształtu.
Do obowiązków szlifierza metali należy obsługa urządzeń, nadzór nad nimi i odpowiedzialność za ich odpowiedni stan techniczny. Szlifierz w swojej pracy obsługuje szlifierki ogólnego przeznaczenia oraz specjalne (do wałków kłowe uniwersalne, produkcyjne i bezkłowe, do otworów uniwersalne, produkcyjne, obiegowe i bezuchwytowe, do płaszczyzn ze stołem prostokątnym i obrotowym, do gwintów).
Ponadto do zadań szlifierza należy:
- odczyt dokumentacji technicznej
- wykonywanie czynności zgodnie z dokumentacją
- bieżące kontrolowanie i korygowanie pracy
- kontrolowanie pracy linii obrabiarek
- dbanie o właściwą kolejność czynności
- ustawianie odpowiednich parametrów urządzeń oraz dobór odpowiednich narzędzi
- czyszczenie i konserwacja używanych narzędzi i maszyn
- wykonywanie czynności na innych obrabiarkach uniwersalnych skrawających do metalu (tokarkach, frezarkach, wytaczarkach)
- ostrzenie narzędzi skrawających (noży tokarskich i strugarskich, wierteł, pogłębiaczy, rozwiertarek, frezów, gwintowników, przepychaczy, przeciągaczy, itp.).
Praca ma charakter chodząco-stojący. Szlifierz może pracować w dużej hali pośród innych szlifierzy lub samodzielnie w małym zakładzie. W zależności od miejsca pracy jego stanowisko może być sporadycznie nadzorowane. Na stanowisku pracy jest duże natężenie hałasu. Pomimo że szlifierz może przebywać podczas pracy wśród innych pracowników, jego praca jest samodzielna.
Praca szlifierza zazwyczaj trwa 8 godzin dziennie, a praca jest zrutynizowana i dominują w niej czynności bardzo precyzyjne.
Ponieważ praca szlifierza metali wiąże się z wykonywaniem czynności powtarzalnych, bardzo monotonnych, niezbędne są duża cierpliwość, dokładność, precyzja, dbałość o detale, rozróżnianie formy, wyobraźnia przestrzenna i spostrzegawczość. W zawodzie tym niezbędny jest bardzo dobry wzrok, w tym widzenie stereoskopowe, prawidłowe pole widzenia, rozróżnianie małych szczegółów, percepcja kształtów oraz rozróżnianie barw. Istotne są sprawność kończyn górnych, w szczególności dłoni i palców, potrzebna do sprawnego manipulowania małymi elementami, dobrze rozwinięty zmysł dotyku oraz umiejętność koncentracji uwagi na detalach przez długi czas. Przydatne są uzdolnienia techniczne.
Czynnikami utrudniającymi pracę w zawodzie szlifierza metali są wady i dysfunkcje narządu wzroku, które nie mogą być skorygowane szkłami optycznymi lub soczewkami kontaktowymi, zaburzenia dotyczące rozróżniania barw i ich odcieni, widzenia stereoskopowego, pola widzenia, koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz percepcji kształtów, a także niewielkiego stopnia zaburzenia sprawności kończyn górnych, w szczególności zręczności palców i rąk. W zawodzie nie mogą pracować osoby z alergią kontaktową i wziewną na wykorzystywane materiały szlifierskie oraz z chorobami skóry rąk. Ograniczeniem jest niepełnosprawność narządu słuchu, która nie może być skorygowana aparatem słuchowym w przypadku co najmniej jednego ucha, tak aby możliwa była komunikacja werbalna ze współpracownikami lub klientami. Praca nie może być wykonywana przez osoby, które nie posługują się językiem polskim w piśmie (osoby głuchonieme). Zgodnie z zasadami profilaktyki medycznej nie zaleca się wykonywania pracy osobom, które charakteryzują się odbiorczym trwałym podwyższeniem progu słyszenia (również gdy dotyczy tylko jednego ucha), na tych stanowiskach, gdzie pracuje się w hałasie (parametry hałasu osiągają wartości NDN – najwyższe dopuszczalne natężenie).
Możliwe jest zatrudnienie na wybranych stanowiskach pracy osób z dysfunkcją kończyn dolnych, w tym poruszających się na wózkach inwalidzkich. Niezbędne jest wówczas odpowiednie dostosowanie czynności – ograniczenie prac do takich, które mogą być wykonywane na siedząco, bez konieczności przemieszczania się oraz dostosowanie stanowiska pracy. Polecane jest zatrudnienie na stanowiskach, gdzie praca jest w dużej mierze zautomatyzowana.
Osoby z małą dysfunkcją narządu wzroku mogą wykonywać zawód szlifierza metali pod warunkiem, że ich dysfunkcja daje się skorygować przy zastosowaniu szkieł optycznych bądź soczewek kontaktowych.
Zawód mogą wykonywać osoby słabosłyszące (z wyłączeniem czynności wykonywanych w hałasie) pod warunkiem zapewnienia im odpowiednich pomocy technicznych oraz właściwego przygotowania środowiska i stanowiska pracy, np. umożliwienia percepcji sygnałów alarmowych. Jeśli praca wiąże się z komunikacją werbalną, konieczna jest odpowiednia korekcja słyszenia za pomocą aparatu słuchowego. Możliwość zatrudnienia osób głuchych i głuchoniemych (tylko posługujących się językiem polskim w piśmie) jest ograniczona. Osoby te mogą pracować na wybranych stanowiskach pracy warunkowo, po racjonalnym dostosowaniu zakresu zadań, identyfikacji indywidualnych barier i przystosowaniu środowiska oraz stanowiska pracy w zakresie technicznym i organizacyjnym.
Osoby z chorobami psychicznymi mogą pracować w zawodzie pod warunkiem, że praca, poza wyjątkowymi sytuacjami (wyjazdy, sytuacje kryzysowe w firmie), nie zaburza rytmu dnia i nocy pracownika i zachowana jest zasada równego traktowania pracowników. Szansę na zatrudnienie w zawodzie mają osoby z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Mogą one uzyskać odpowiednie kwalifikacje w specjalnych szkołach zawodowych lub w wyniku szkolenia w zakładzie. Osoby te powinny być uczone konkretnych zadań praktycznych. Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności intelektualnej powinny pracować w zespole, wykonując na początku proste, nieskomplikowane czynności pod nadzorem. W miarę nabywania doświadczenia można im powierzać zadania trudniejsze i bardziej złożone. Osoby z niepełnosprawnością intelektualną potrzebują wsparcia w nauce konkretnych czynności zawodowych. Powinny pracować pod stałym nadzorem i na polecenie osoby trzeciej. Najbardziej efektywną formą adaptacji zawodowej tych osób jest bieżące wsparcie trenera pracy. Osoby z tym stopniem niepełnosprawności mogą uzyskać umiejętności niezbędne do wykonywania czynności podczas szkolenia praktycznego w zakładzie pracy.